In de synagoge van Borculo hangt deze loeach met de tien
geboden (de twee tafelen). Dit is een ander bord dat op een
van de weinige foto’s van deze synagoge staat. Dat schild is
tijdens de 2e wereldoorlog verloren gegaan. Na de oorlog
kon de synagoge niet meer in gebruik worden genomen. Er
was te weinig geld voor de restauratie en werd verkocht.
Aan de Korte Wal werd in 1946 door de overgebleven
Joodse gemeente in de Joodse school aan de Korte Wal in
1946 een kleine synagoge ingericht en werd de loeach
aldaar geplaatst. In 1977 werd de Joodse gemeente, bij
gebrek aan voldoende Joodse inwoners opgeheven. Het
pand werd in 2000 verkocht en enige tijd voor de verkoop
werd het bord door Herbert Reisner meegenomen naar
Amstelveen. Daar zocht men namelijk voor de synagoge een
tiengebodenbord. Later werd deze synagoge opgeheven en
werd het bord overgedragen aan het Nederlands Israëlisch
Kerkgenootschap (NIK). Dit hield het bord geruime tijd in
bewaring.
Na een zoektocht door Jaques Roozendaal uit Almere werd
dit bord bij het NIK terug gevonden. Na enige moeite en
overredingskracht kon dit bord in bruikleen worden
verkregen, werd het opgehaald door zijn broer Sallo
Roozendaal en kreeg het een prominente plaats op een van
de wanden van de vrouwengalerij. Dit bord wordt in
verband met de herinrichting van de vrouwengalerij
verplaatst naar de overloop.
Elke synagoge heeft een dergelijk bord. Dit hangt in het
zicht van de voorganger en meestal boven de Heilige Arke.
De foto hiernaaast is van het interieur van de synagoge in
Borculo, gemaakt vóór de 2e wereldoorlog.
In het jodendom wordt niet gesproken van geboden, maar
van woorden: de Hebreeuwse aanduiding ‘aseret ha-dibrot’
betekent "de tien woorden". De tafelen zijn onderverdeeld in
tweemaal vijf, zoals gebruikelijk, en van ieder gebod/verbod
zijn maar de eerste twee woorden aangegeven.
De tien geboden worden in de Tenach oftewel Tanach twee
keer opgesomd: in Exodus 20:3-17 en Deuteronomium 5:7-
21. Bij het lezen van de weergave in deze opsommingen valt
direct op dat het over meer dan tien geboden gaat. In
Exodus 20 worden minstens twaalf verboden en twee
geboden gevonden, in Deuteronomium 5 zijn het twaalf
verboden en drie geboden. Ondanks vele pogingen is het
niet gelukt de beide opsommingen te synchroniseren, noch
een originele tekst te vinden die ten grondslag ligt aan beide
versies.
Er zijn nog verschillende indelingen van de tien geboden. Zo
zijn er de katholieke, de oosters-orthodoxe, de lutheraanse,
de anglicaanse en de gereformeerde indelingen, maar is er
ook een Joodse indeling. In de Koran worden de tien
geboden niet als zodanig genoemd. Wel komen dezelfde
geboden voor als in de Thora. De tien geboden in de Koran
zijn te vinden in Al-Anaam 6:151-153 en Al-Israa 17:22-39.
Het tiengebodenbord